Batman (1966-1967)
Stripheld Batman werd in 1939 gecreëerd door tekenaar Bob Kane en schrijver Bill Finger. Achter het vleermuismasker gaat miljonair Bruce Wayne schuil, die zich na de moord op zijn ouders inzet voor de misdaadbestrijding, geholpen door 'boy wonder' Robin. Hij woont in Gotham City en verplaatst zich per batmobiel. Het succes van de stripverhalen leidde onder andere tot bewerkingen voor hoorspelen, teken- en speelfilms, en een televisieserie die drie seizoenen zou lopen. De serie ziet er uit als een stripverhaal: wanneer Batman op de vuist gaan met een slechterik flitsen kreten als 'kapow!' en 'bang!' letterlijk over het scherm.
Batman en Robin krijgen te maken met zeer vreemde tegenstanders, zoals de raadselachtige Riddler, de kale crimineel Egghead, vogel- en parapluliefhebber Penguin, de Joker met het witte gezicht en de sluwe Catwoman. Bekende acteurs vonden het leuk om in de huid te kruipen van een kleurrijke schurk. De regelmatig terugkerende scène waarbij Batman en Robin met een touw tegen een gebouw opklimmen werd gemaakt door de camera een kwartslag te draaien. Tijdens het omhoog klimmen deed altijd wel iemand een raam open, vaak gespeeld door bekende acteurs.
Onder hen waren Sammy Davis Jr., Ted Cassidy (in zijn rol als Lurch uit The Addams Family) en Jerry Lewis. Tussen het eerste en het tweede seizoen werd ook de speelfilm Batman opgenomen met dezelfde acteurs, waarin Batman en Robin het moet opnemen tegen vier slechteriken tegelijk: Catwoman, de Penguin, de Riddler en de Joker. In Nederland werden in de jaren '60 slechts 26 van de 120 afleveringen uitgezonden. Ondanks de populariteit bij kinderen stopte de KRO de uitzendingen omdat ouders de serie te geweldadig vonden. In Vlaanderen gebeurde hetzelfde al na 7 afleveringen.
Eind jaren '80 kreeg Batman een nieuwe en zeer succesvolle carrière in de bioscoop. Bekende acteurs als Michael Keaton, Val Kilmer, George Clooney en Christian Bale hebben inmiddels de vleermuisheld gespeeld. Door het succes van de films werd de serie begin jaren '90 wel helemaal uitgezonden als onderdeel van Telekids. In 2003 verscheen de televisiefilm 'Return to the Batcave: the misadventures of Adam and Burt' waarin de hoofdrolspelers uit de serie, Adam West en Bert Ward, zichzelf spelen. Wanneer ze horen dat de Batmobiel uit het museum gestolen is gaan zij achter de dieven aan, zoals ze dat als Batman en Robin ook ooit deden.
De originele Batmobiel was een verbouwde Lincoln Futura en eigendom van ontwerper George Barris. In 2013 liet hij het voertuig veilen en bracht de Batmobiel meer dan 4,2 miljoen dollar op.
Aantal afleveringen
120
Uitgezonden door
KRO (22 oktober 1966 - 19 september 1967)
VARA (26 april 1980, als onderdeel van de "All American Day")
Sky Channel (16 maart 1987 - 21 januari 1988)
VPRO (25 maart - 20 december 1987)
RTL Veronique/RTL 4 (26 februari 1990 - 31 oktober 1992, als onderdeel van Telekids)
Alternatieve titel
Batman: avonturen in het jaar 3000
Creatie
Bob Kane
Bill Finger
Muziek
Neal Hefti
Warren Baker
Billy May
Nelson Riddle
Begintune gezongen door
Ron Hicklin Singers
Ontwerper Batmobiel
George Barris
Producenten
William Dozier
William P. d'Angelo
Howie Horwitz
Rolverdeling
- Bruce Wayne / Batman - Adam West
- Richard 'Dick' Grayson / Robin - Burt Ward
- Butler Alfred Pennyworth - Alan Napier
- Police commissioner James Gordon - Neil Hamilton
- Police chief O'Hara - Stafford Repp
- Aunt Harriet - Madge Blake
- Barbara Gordon / Batgirl - Yvonne Craig
- John Linseed, mayor of Gotham City - Byron Keith
Villains
- The Riddler - Frank Gorshin, John Astin
- The Penguin - Burgess Meredith
- The Joker - Cesar Romero
- Mr. Freeze - George Sanders, Otto Preminger, Eli Wallach
- Catwoman - Julie Newmar, Eartha Kitt
- Zelda - Anne Baxter
- The Mad Hatter - David Wayne
- False-Face - Malachi Throne
- The Bookworm - Roddy McDowall
- Egghead - Vincent Price
- Chandell - Liberace
- Marsha, queen of diamonds - Carolyn Jones
- Black widow - Tallulah Bankhead
- The Siren - Joan Collins
- Lola Lasagne - Ethel Merman
- Louie the Lilac - Milton Berle
- Minerva - Zsa Zsa Gabor
Visiting heroes
- Kato - Bruce Lee
- The Green Hornet - Van Williams
Met de stem van
- Verteller - William Dozier
Afleveringen
De KRO heeft 26 afleveringen per tweetal uitgezonden, die samen één verhaal vormen en waarvan de Engelse titels op elkaar rijmen en zijn niet in de juiste volgorde uitgezonden.
Nederlandse afleveringstitels
1. 22-10-1966 › Batman en de Raadselman
2. 22-10-1966 › Batman en de Raadselman
3. 19-11-1966 › De Pinguïn
4. 19-11-1966 › De Pinguïn
7. 17-12-1966 › De IJsman
8. 17-12-1966 › De IJsman
9. 07-02-1967 › Zelda de grote
10. 07-02-1967 › Zelda de grote
11. 07-03-1967 › Opnieuw de Raadselman
12. 07-03-1967 › Opnieuw de Raadselman
13. 04-04-1967 › De dertiende hoed
14. 04-04-1967 › De dertiende hoed
15. 02-05-1967 › De Joker
16. 02-05-1967 › De Joker
17. 30-05-1967 › Valsgezicht
18. 30-05-1967 › Valsgezicht
19. 27-06-1967 › De katvrouw
20. 27-06-1967 › De katvrouw
21. 25-07-1967 › Batman contra de Pinguïn
22. 25-07-1967 › Batman contra de Pinguïn
23. 22-08-1967 › De Raadselman is weer op pad
24. 22-08-1967 › De Raadselman is weer op pad
25. 13-09-1967 › De Joker is weer op pad
26. 13-09-1967 › De Joker is weer op pad
5. 19-09-1967 › Batmans laatste avontuur
6. 19-09-1967 › Batmans laatste avontuur
Tijdens de herhaling van 1987 door de VPRO waren ook twee niet eerder uitgezonden afleveringen te zien.
- 15-11-1987 › De Boekenwurm springt uit de band
- 22-11-1987 › Gotham brandt als een foliant
Originele afleveringstitels
- Hi diddle riddle
- Smack in the middle
- Fine feathered finks
- The Penguin's a jinx
- The Joker is wild
- Batman is riled
- Instant freeze
- Rats like cheese
- Zelda the great
- A death worse than fate
- A riddle a day keeps the Riddler away
- When the rat's away the mice will play
- The thirteenth hat
- Batman stands pat
- The Joker goes to school
- He meets his match, the Grisly Ghoul
- True or False-Face
- Holy rat race
- The purr-fect crime
- Better luck next time
- The Penguin goes straight
- Not yet, he ain't
- The ring of wax
- Give 'em the axe
- The Joker trumps an ace
- Batman sets the pace
- The Bookworm turns
- While Gotham City burns
Deze serie is in Nederland (nog) niet op dvd uitgebracht, in Engeland wel. De dvd-box bevat alle afleveringen, veel extra's (inclusief Engelse ondertiteling) op 18 discs en is onder meer verkrijgbaar bij Amazon Groot Brittannië.
De serie is in Engeland ook uitgebracht op blu-ray (box met 13 discs) en een in speciale editie inclusief een schaalmodel van de batmobiel, onder meer verkrijgbaar bij Amazon Groot Brittannië.
|
Met dank aan John Beringen
Publicatiedatum: 16 oktober 2004
Laatste aanvulling: 4 december 2016
© William Self/20th Fox Century
KRO, RTL Véronique, VARA, VPRO, Jaren 80, Jaren 90, Jaren 60, 1966, Sky Channel