Rapunzel (2010)
De vijftigste lange animatiefilm uit de Disney Studio’s zet de traditie voort die begon bij ‘Sneeuwwitje’, de eerste avondvullende tekenfilm met een sprookjesprinses in de hoofdrol. In tegenstelling tot bijvoorbeeld ‘Assepoester’ of ‘Doornroosje’ draagt de verfilming van het sprookje van Rapunzel (of Raponsje) niet haar naam maar werd gekozen voor ‘Tangled’ als titel, naar verluidt om niet alleen meisjes naar de bioscoop te trekken. In Europa kozen de meeste landen, waaronder Nederland, overigens voor ‘Rapunzel’. Van het oorspronkelijke sprookje van de gebroeders Grimm zijn alleen Rapunzels lange haar en de toren overgebleven.
Het verhaal begint voor haar geboorte, als een druppel zonlicht de aarde raakt en er een gouden bloem opbloeit. De enige die van het bestaan van de bloem afweet is moeder Gothel, een oude vrouw die heeft ontdekt dat de bloem magische krachten heeft die haar weer jong maken. Wanneer de koningin ziek wordt gaan soldaten op zoek naar een geneesmiddel en vinden de bloem die ze uitgraven en meenemen. De koningin geneest dankzij de bloem en krijgt daarna een dochter. De magische krachten blijken nu in het haar van de jonge prinses te zitten. Gothel sluipt het kasteel binnen voor een lok van het haar.
Als ze ontdekt dat het afgeknipte haar geen magie bezit neemt ze de baby mee en sluit haar op in een hoge toren in een verborgen vallei. Ze voedt Rapunzel als haar eigen dochter en blijft dank zij het steeds langer wordende haar jong. Voor haar achttiende verjaardag wil Rapunzel niets liever dan de toren verlaten maar Gothel wil er niets van weten. Zij verlaat de toren zelf wel door langs het haar van Rapunzel naar beneden te glijden. Tegelijkertijd wordt in het paleis, waar Rapunzel ieder jaar wordt herdacht door honderden lantaarns op te laten op haar verjaardag, de kroon van de prinses gestolen.
De dief is Flynn Rider die, op zoek naar een schuilplaats, de toren ontdekt. Hij klimt naar boven maar wordt door Rapunzel overmeesterd. Ze maakt met Flynn een afspraak: als hij haar de buitenwereld laat zien en veilig terugbrengt krijgt hij de kroon terug, niet wetende dat het haar kroon is. Al gauw wordt het tweetal achterna gezeten door zowel soldaten van de koning als Flynns handlangers. Rapunzel leert niet alleen de buitenwereld kennen, ze wordt verliefd op Flynn en uiteindelijk komt ze er ook achter dat ze eigenlijk een prinses is. Op dat moment is ze echter terug in de toren waar Gothel dreigt Flynn te doden als ze niet blijft.
Door een onverwachte actie van Flynn en dankzij Pascal, de kleine kameleon van Rapunzel, komt alles toch nog goed en wordt Rapunzel weer herenigd met haar ouders. Hoewel handgetekende animatiefilms inmiddels tot het verleden behoren hebben de makers van de film wel getracht om met de computer dezelfde romantische sfeer te bereiken als bij de eerdere Disneyprinsessen. Dit komt goed tot uiting bij de weergave van het lange golvende haar van Rapunzel. De computer bood ook nieuwe mogelijkheden, zo zijn er als Rapunzel voor het eerst in de stad komt meer dan 300 verschillende mensen en te zien en worden er ’s avonds honderden lantaarns tegelijk opgelaten.
De film was een groot succes en in 2012 verscheen de korte vervolgfilm, ‘Tangled ever after’, over het huwelijk van Rapunzel en Flynn, gevolgd door een televisieserie in 2017.
Bioscooppremière
24 november 2010 (USA)
1 december 2010 (Nederland)
Uitgezonden door
SBS6 (3 januari 2015 / 7 januari 2017)
Net5 (24 april 2016)
SBS9 (7 januari 2017 / 3 mei 2018)
Originele/alternatieve titel
Tangled
Disney Classic no. 54
Creatie
Gebroeders Grimm (sprookje “Rapunzel”)
Scenario
Dan Fogelman
Muziek
Alan Menken
Glenn Slater
Liedjes gezongen door (Nederlandse versie)
Kim Lian van der Meij
Levi van Kempen
Karin Bloemen
Elaine Hakkaart
Frans Limburg
Herman van Doorn
Han van Eijk
Edward Reekers
Pim Roos
Regie
Nathan Greno
Byron Howard
Producenten
Roy Conli
Glen Keane
John Lasseter
Aimee Scribner
Nederlandse vertaling
Annie Mie Gils
Hilde de Mildt
Nederlandse stemmenregie
Hilde de Mildt
Met de stemmen van (originele versie)
- Rapunzel - Mandy Moore, Delaney Rose Stein (jong)
- Flynn Rider / Eugene Fitzhubbert - Zachary Levi
- Mother Gothel - Donna Murphy
- Stabbington brother - Ron Perlman
- Captain of the guard - M.C. Gainey
- Big nose thug - Jeffrey Tambor
- Hook hand thug - Brad Garrett
- Short tug - Paul F. Tompkins
- Vlad - Richard Kiel
- Guards - Nathan Greno, Byron Howard, Tim Mertens
- Thugs - Nathan Greno, Byron Howard
Met de stemmen van (Nederlandse versie)
- Rapunzel - Kim Lian van der Meij, Elaine Hakkaart (jong)
- Flynn Rider / Eugene Fitzhubbert - Levi van Kempen
- Moeder Gothel - Karin Bloemen
- Stabbington broer - Marcel Jonker
- Kapitein - Leo Richardson
- Verliefde boef - Frans Limburg
- Boef met haak - Rob van de Meeberg
- Kleine dronken boef - Paul Disbergen
- Vlad - Paul Klooté
- Overige stemmen - Anneke Beukman, Ewout Eggink, Bas Keijzer, Fred Meijer, Just Meijer, Hilde de Mildt, Marieke Rovers, Theun Termijtelen, Desirée Verhagen, Xavier Werner, Barry Worsteling
Publicatiedatum: 3 april 2015
Laatste aanvulling: 27 april 2018
© Walt Disney Productions
Net5, SBS6, Jaren 10, SBS9, Walt Disney, Fred Meijer, Just Meijer