Klokkenluider van de Notre Dame, De (1996)
Klassieke verhalen uit de wereldliteratuur waren de basis voor een reeks stripverhalen die tussen 1941 en 1971 onder de titel 'Classics Illustrated' in de Verenigde Staten waren verschenen. Deel 18 uit de serie, The Hunchback of Notre Dame, werd in 1944 uitgebracht en was gebaseerd op de roman 'Notre-Dame de Paris' van de Franse schrijver Victor Hugo en was voor het eerst gepubliceerd in 1831. David Stainton, begin jaren ’90 vice-president bij Walt Disney Feature Animation, liet zich door de stripversie inspireren en bedacht dat het verhaal mogelijkheden had voor een animatiefilm. Het boek was al tientallen keren bewerkt tot film en televisieserie.
De voorbereidingen gingen van start, onder meer met een bezoek aan de kathedraal Notre Dame in Parijs waar het grootste gedeelte van het verhaal zich afspeelt. Omdat het een familiefilm moest worden werden enkele aanpassingen gemaakt ten opzichte van het boek. Enkele personages werden weggelaten en nieuwe karakters werden toegevoegd zoals de drie waterspuwers en het geitje Djali. Ook het einde werd veranderd, in tegenstelling tot het oorspronkelijke verhaal blijven Quasimodo en Esmeralda leven. In het boek is Claude Frollo de aartsbisschop, in de film is hij de rechter die juist door de aartsbisschop tot de orde wordt geroepen.
Wanneer door toedoen van Frollo een zigeunerin op de trappen van de Notre Dame overlijdt wil hij haar misvormde baby verdrinken. De aartsbisschop weet hem te overtuigen de zorg voor het kind op te nemen als boetedoening. Frollo stemt toe op voorwaarde dat Quasimodo (“Half af”), zoals het jongetje genoemd wordt, zal opgroeien in de kathedraal. Twintig jaar later, rond het jaar 1500, is Quasimodo opgegroeid tot een sterke jongeman die de klokken luidt. Vanwege zijn bochel mag hij van Frollo de kerk niet verlaten. Het enige gezelschap dat hij heeft zijn drie waterspuwers die alleen in zijn aanwezigheid tot leven komen.
Zij moedigen hem aan tijdens het Zottenfestival de stad in te gaan, waar hij verliefd wordt op de mooie danseres Esmeralda, net als kapitein Phoebus die in dienst is van Frollo. Omdat Esmeralda een zigeunerin is begint Frollo een klopjacht op haar en andere zigeuners die hij ziet als dieven en heksen, ondanks dat hij zelf ook gevoelens voor haar heeft. De enige veilige schuilplaats lijkt de Notre Dame omdat Frollo daar geen bevoegdheden heeft. Quasimodo wordt voor een dilemma gesteld als Esmeralda met een zwaar gewonde Phoebus, op wie ze verliefd geworden is, bij hem aanklopt voor hulp - zal hij voor haar of zijn meester Frollo kiezen?
Naast een Nederlandse versie werd voor het eerst bij een Disneyfilm ook een Vlaamse nasynchronisatie gemaakt. In beide versies is de van oorsprong Vlaamse actrice Vera Mann als Esmeralda te horen. De vervolgfilm De Klokkenluider van de Notre Dame II: Het geheim van La Fidele verscheen in 2002 en werd direct op dvd uitgebracht.
Bioscooppremière
21 juni 1996 (USA)
28 november 1996 (Nederland)
Uitgezonden door
RTL 7 (10 september 2005 / 17 juni 2006)
SBS6 (7 augustus 2010 / 9 juni 2012 / 19 december 2015)
SBS9 (19 december 2015 / 9 augustus 2017 / 27 augustus 2017)
Net5 (1 januari 2017)
Orginele/alternatieve titel
The Hunchback of Notre Dame
Disney Classic no. 37
Creatie
Victor Hugo (boek “Notre-Dame de Paris”)
Scenario
Tab Murphy
Irene Mecchi
Bob Tzudiker
Noni White
Jonathan Roberts
Muziek
Alan Menken
Stephen Schwartz
Regie
Gary Trousdale
Kirk Wise
Producent
Don Hahn
Nederlandse vertaling
Koen van Dijk
Nederlandse stemmenregie
Maria Lindes
Met de stemmen van (originele versie)
- Quasimodo - Tom Hulce
- Esmeralda - Demi Moore (dialoog), Heidi Mollenhauer (zang)
- Claude Frollo - Tony Jay (dialoog), Werner Brams (zang)
- Captain Phoebus - Kevin Kline
- Clopin - Paul Kandel
- Hugo - Jason Alexander
- Victor - Charles Kimbrough
- Laverne - Mary Wickes, Jane Withers
- Archdeacon - David Ogden Stiers
- Quasimodo’s mother - Mary Kay Bergman
- Brutish guard - Corey Burton
- Oafish guard - Bill Fagerbakke
- The old heretic - Gary Trousdale
- Djali - Frank Welker
- Baby bird - Frank Welker
- Gypsies - Patrick Pinney, Jim Cummings
Met de stemmen van (Nederlandse versie)
- Quasimodo - Raymond Kurvers
- Esmeralda - Vera Mann
- Claude Frollo - Edmond Classen (dialoog), Ernst Daniël Smid (zang)
- Kapitein Phoebus - Peter Blok
- Clopin - Bill van Dijk
- Hugo - Kees van Lier
- Victor - Jerôme Reehuis
- Laverne - Lia Dorana
- Aartsbisschop - Ger Smit
- Moeder van Quasimodo - Maria Lindes
- Bruut - Jan Anne Drenth
- Klungelaar - Jan Anne Drenth
- De oude ketter - Jac. Goderie
- Djali - Frank Welker
- Vogeltje - Frank Welker
- Zigeuners - Lucie de Lange, Olaf Wijnants, Beatrijs Sluijter
Publicatiedatum: 29 december 2015
Laatste aanvulling: 24 april 2018
© Walt Disney Productions
Net5, SBS6, RTL 7, Jaren 00, Jaren 10, SBS9, Maria Lindes, Walt Disney, Ger Smit, Jan Anne Drenth, Lucie de Lange, Olaf Wijnants, Beatrijs Sluijter, Bill van Dijk