Toegankelijkheid

Skip to main content

Landelijke Sinterklaas Intocht (vanaf 1952)

Intocht Sinterklaas 1970 (Piet Romer, Adrie van Oorschot en Mies Bouwman)De verjaardag van Sinterklaas werd voor het eerst op 5 december 1952 op televisie gevierd. De Sint en zijn pieten arriveerden toen in een open rijtuig in Studio Irene in Bussum waar hij werd ontvangen door een groep kinderen samen met Mies Bouwman. Met enkele onderbrekingen zou Vrouwtje Bouw, zoals de Goedheiligman haar noemde, tot 1973 Sinterklaas welkom heetten. Dat gebeurde (en gebeurt nog steeds) tijdens de intocht in november in een haven ergens in Nederland. Sinds 1964 is de intocht ook live op televisie te zien. Sint Nicolaas werd in het begin door verschillende acteurs vertolkt, totdat Adrie van Oorschot in 1965 deze rol op zich nam.

Met het groeiende aantal televisie-uren was de Sint behalve tijdens de intocht ook steeds vaker in de andere programma's te zien, en hierdoor groeide Adrie van Oorschot uit tot de enige echte "Televisie-Sinterklaas". Ook werden er speciale uitzendingen gemaakt, zoals de kindermusical Een huis in een schoen. In de jaren '80 leek de interesse voor het Sinterklaasfeest op televisie terug te lopen. Er werden geen specials meer gemaakt en de Sint, sinds 1986 gespeeld door Bram van der Vlugt, vierde zijn verjaardag alleen nog in Sesamstraat en volgde menig kind, die net te oud was voor Sesamstraat de antwoorden die Sinterklaas gaf op vragen van kinderen in de Vlaamse serie Dag Sinterklaas met Bart Peeters. Maar rond de eeuwwisseling begon de belangstelling toch weer toe te nemen.

Zo maakt de in 1998 opgerichte Stichting Regionale Sinterklaas Promotie ieder jaar een Sinterklaasfilm, eerst voor de regionale omroepen maar later ook voor de bioscoop. Ook bij de commerciële omroepen zijn de Sint en zijn pieten graag geziene gasten, vooral de 'Sinterklaassoap' De Club van Sinterklaas was populair. Maar ook de publieke omroep kwam met een nieuw idee: sinds 2001 wordt daar vanaf de intocht tot aan pakjesavond dagelijks het Sinterklaasjournaal uitgezonden.

In een speciaal ingelaste uitzending van het Sinterklaasjournaal op 21 mei 2010 liet Sints opvolger Stefan de Walle, beter bekend als Kees uit succesvolle jaren '90 serie 'Flodder', vanuit Spanje weten dat Bram het grote boek mocht houden dat per abuis bij hem bezorgd was en niet bij Sinterklaas. Met een mooi gedicht als dank voor de mooie jaren dat op de laatse bladzijde van het boek geschreven was, kwam er voor deze generatie kinderen die Bram van der Vlugt als hun 'Televisie-Sinterklaas' hadden gekend, definitief een einde.

Ieder jaar is het weer spannend: in welke plaats zal Sint Nicolaas deze keer met zijn stoomboot aankomen of zal hij net als in 2019 weer met de stoomtrein afreizen naar Nederland? In datzelfde jaar ging ook zijn trouwe viervoeter Amerigo met pensioen en werd opgevolgd door een nieuwe schimmel met de naam Ozosnel.

In 2020 bleef de plek waar de intocht gehouden zou worden tot op de laatste dag geheim. De Sint zou uiteindelijk aankomen in het plaatsje Zwalk dat overigens niet ècht bestaat. Vanwege het coronavirus (COVID-19) werd deze intocht van te voren opgenomen omdat er ditmaal geen publiek bij aanwezig mocht zijn om de vele besmettingen waar Nederland mee te kampen had in te dammen.

Dieuwertje Blok presenteerde in dit jaar voor de 20ste keer het Sinterklaasjournaal en om dit te vieren kreeg de kade waar Pakjesboot 12 zou aanmeren de naam: Dieuwertje Blokkade. Elburg vormde het decor voor de intocht waarna de Sint samen met de pieten tot aan zijn verjaardag verbleven in het vorstelijke Pietenhuis "Paleis Soestdijk". 

Door de aanhoudende besmettingsaantallen van het maar niet in te dammen coronavirus, werd in 2021 een oude traditie weer tot leven gewekt. Gebaseerd op de viering van Koninginnedag, ten tijde van koningin Juliana, werd een defilé langs het bordes van het Grote Pietenhuis gehouden waarbij burgemeesters uit het hele land de Sint kwamen verwelkomen. Net als tijdens het toen zo traditionele defilé, vertelde kinderen uit alle windstreken een verhaal, zongen een lied, boden iets aan of deden een dans om de optocht, opgeleukt met zelfgemaakte vlaggetjes, tot een feestspektakel te maken. Deze vlaggetjes konden de kinderen zelf maken en daarna insturen via de website van het Sinterklaasjournaal.

Het meest opvallende welkomstkado dat de Sint bij deze 'meest bijzondere intocht' mocht ontvangen kwam van de burgemeester van Lazerom, Constant Starnakel. De kinderen uit deze (fictieve) plaats hadden daar voor Sinterklaas de grootste stoepkrijt tekening van Nederland gemaakt en had nogal wat voeten in de aarde deze op tijd bij het Gote Pietenhuis in Baarn te laten bezorgen.

Merel Westrik presenteert de Landelijk Intocht 2024 vanuit VianenNa 22 jaar de intocht te hebben gepresenteerd werd Dieuwertje Blok vanwege een herstellende neusoperatie, in 2024 vervangen door Merel Westrik. Door de enigzins opvallende gelijkenis met Dieuwertje en ook haar manier van presenteren, bleek dit een vertrouwde vervanger voor de presentatie van de intocht en het Sinterklaasjournaal dat jaar.

Hoewel de Sint door de jaren heen in veel plaatsen met zijn stoomboot is aangekomen, heeft de intocht nog nooit plaatsgevonden in Sint Nicolaasga. Het Friese dorpje dat naar de Sint vernoemd is.

 

Informatie

Uitgezonden door
NOS (vanaf 5 december 1952)

Alternatieve titel
Feestelijke intocht van Sint Nicolaas

Presentatie
Hannie Lips (1964)
Herman Broekhuizen (1964, 1965)
Ageeth Scherphuis (1965)
Wim Quint (1965)
Mies Bouwman (1960, 1967 - 1972)
Edwin Rutten als Ome Willem (1973 / 1984)
Rob de Nijs (1975)
Sonja Barend (1976)
Wieteke van Dort (1977 / 1979)
Koos Postema (1979)
Henk van Stipriaan (1981)
Burny Bos (1981)
Aart Staartjes (1982-1983 / 1985 - 2001)
Dieuwertje Blok (2002 - 2023)
Rik Hoogendoorn (2002 - 2006)
Lot Lohr (2002)
Aldith Hunkar (2002)
Jeroen Kramer (2007 - 2023)
Dolores Leeuwin (2012 - 2015)
Lex Uiting (2016)
Charlie Chan Dagelet (2017)
Rachel Rosier (2020 - heden)
Merel Westrik (2024)

Regie
Dick van Bommel
Henk Barnard
Ton Hasebos
Rinus Spoor
Louis Wage
Ger Roos
Rudolf Spoor
Chester te Nuyl
Merel de Geus

 


Publicatiedatum: 15 oktober 2004
Laatste aanvulling: 18 november 2024

© NOS/NTR

Jaren 80, Jaren 90, Jaren 00, Jaren 70, Jaren 10, Jaren 50, Jaren 60, NOS, Jaren 20, 1952, Aart Staartjes, Piet Römer, Cor Witschge, Willem Nijholt, Martin Brozius, Rob de Nijs, Wieteke van Dort, Burny Bos, Edwin Rutten, Bram van der Vlugt, Michiel Kerbosch, Peter Faber, Mies Bouwman, Adrie van Oorschot, Frits Lambrechts, Hans Dagelet